Systemy notowań na GPW

System notowań na GPW, Podstawy

Systemy notowań na GPW


Dzisiaj zajmiemy się tematem notowań giełdowych. Odpowiem na pytana: jakie są rodzaje notowań, w jakich godzinach możemy dokonywać transakcji, kiedy używany jest określony rodzaj notowań oraz jakie są fazy sesji giełdowej.1. Czym są systemy notowań na GPW?2. Rodzaje notowań giełdowych.3. Charakterystyka systemów notowań.


1. Czym są systemy notowań na GPW?- System notowań jest stworzony by ustalać po jakich kursach będziemy kupować/sprzedawać dane instrumenty finansowe. Minimalną jednostką transakcji może być 1 sztuka dowolnego instrumentu finansowego np. 1 szt. Akcji, 5szt. Obligacji itp. Systemy notowań nie występują tylko na GPW, także na NewConnect itp. Aby dokonać transakcji musimy czekać do określonej godziny/godzin, i danego dnia. Handlować instrumentami możemy bowiem tylko od poniedziałku do piątku, pomijając weekendy oraz dni wolne od sesji. Dni bez sesji znajdziecie tutaj: https://www.gpw.pl/szczegoly-sesji w zakładce "Dni bez sesji".

2. Rodzaje notowań giełdowych- Występują dwa rodzaje notowań: system notowań jednolitych i ciągłych.
  • System notowań jednolitych- System ten charakteryzuje się kilkoma fixingami podczas dnia sesji giełdowej. Stworzony z myślą o mniejszych, średnich- mniej płynnych spółkach, czyli dla spółek które nie kwalifikują się do notowań ciągłych.
  • System notowań ciągłych- Dużo instrumentów notowana jest w tym systemie. Dla różnych instrumentów finansowych, godziny faz sesji giełdowych są inne. W tym systemie notowane są instrumenty spółek o dużej płynności.

3. Charakterystyka systemów notowań.

Wyjaśnienie faz notowań jednolitych:
  • Faza przed otwarciem- Transakcje nie są w tym czasie zawierane. W czasie tej fazy inwestorzy mogą składać, zmieniać i anulować zlecenia. Zlecenia na instrumenty są przyjmowane w TKO.
    TKO (Teoretyczny Kurs Otwarcia)- Jest ustalany automatycznie po każdej zmianie złożenia/anulowania zlecenia.
  • Faza otwarcia (fixing)- Ustalany jest kurs transakcji, na podstawie złożonych zleceń.
    Kurs jednolity ustalany jest automatycznie przy zachowaniu zasad:
    • Dążenia do zrównoważenia popytu i podaży- tak by liczba ofert kupna/sprzedaży danego instrumentu była najmniej zróżnicowana, przy danym kursie.
    • Dążenie do jak najmniejszych wahań kursu- by wahania kursu danego instrumentu była najmniej zróżnicowane, przy danym kursie. Dopuszczalne zróżnicowanie między kursami określają widełki statyczne.
    • Dążenia do największego wolumenu obrotu- by jak najwięcej transakcji zostało zawartych.
    Kursem jednolitym staje się ostatni ze znanych nam TKO, na dany instrument. O tej godzinie realizowane są wszystkie uprzednio złożone zlecenia na transakcje.
    Zlecenia do realizacji przyjmowane są przy priorytecie ceny i czasu.
    W pierwszej kolejności realizowane są zlecenia kupna z limitem cen wyższym niż kurs jednolity oraz zlecenia sprzedaży z limitem cen niższym niż kurs jednolity. W następnej kolejności realizowane są zlecenia o takich samych limitach, jednak szybciej realizowane są te które zostały złożone wcześniej.
  • Faza dogrywki- Dogrywki trwają tylko po 30 minut. W tym czasie przyjmowane są na bieżąco zlecenia do realizacji. Wszystkie transakcje zawierane są po tym samym ustalonym kursie w czasie fixingu. Kursy ustalane są oddzielnie dla danego instrumentu.

Wyjaśnienie faz notowań ciągłych:
  • Faza przed otwarciem- Tak jak w przypadku notowań jednolitych, zlecenia w tej fazie są przyjmowane/anulowane/zmieniane ale nie zawierane. Podany jest TKO oraz TWO (Teoretyczny wolumen otwarcia).
  • Faza otwarcia- Kurs ustalany jest tak samo jak w notowaniach jednolitych, z zachowaniem takich samych zasad i priorytetów. Realizowane są zlecenia złożone w fazie przed otwarciem. Ostatni TKO jest kursem otwarcia.
  • Faza notowań ciągłych- Ta faza jest podstawową różnicą między notowaniami ciągłymi a jednolitymi. Faza ta trwa nieprzerwanie od 9:00 do 16:50 (zależnie od instrumentu). W tym czasie możemy na bieżąco zawierać transakcje, o ile znajdzie się osoba chętna do zawarcia transakcji przeciwstawnej, na ten sam instrument. Kurs w trakcie tej fazy zmienia się wielokrotnie. Priorytet ceny i czasu.
  • Faza przed zamknięciem- W czasie tej fazy przyjmowane są zlecenia przez 10 minut. Nie są zawierane. Na podstawie zleceń określany jest Teoretyczny Kurs Zamknięcia.
  • Faza zamknięcia- Ustalany jest kurs zamknięcia. Realizowane są zebrane zlecenia z fazy "przed zamknięciem".
  • Faza dogrywki- W trakcie dogrywki trwającej 5 minut, możemy składać zlecenia i zawierać transakcje, ale tylko po limicie cen ostatniej transakcji na dany instrument. Po cenie ustalonej w fazie zamknięcia.

Jeśli chcesz dowiedzieć się jakie są ograniczenia wahań kursów, które ograniczają widełki statyczne i dynamiczne to znajdziesz je tutaj: https://www.gpw.pl/pub/files/PDF/foldery/ograniczenia_kursow_edu.pdf

Źródła:
- https://www.gpw.pl/szczegoly-sesji#session
- https://www.gpw.pl/pub/files/PDF/foldery/ograniczenia_kursow_edu.pdf
- "Giełda Papierów Wrtosciowych dla bystrzaków"- Tobiasz Maliński
- http://www.dm.pkobp.pl/edukacja/notowania-gieldowe/system-notowan-ciaglych/


Komentarze

Prześlij komentarz